Sırrı Süreyya Önder

Sinemalar >> Sanatçılar >> Sırrı Süreyya Önder

Rol :Yönetmen
Doğum Tarihi :7.07.1962
Doğum Yeri:Adıyaman

Türk sinemacı, yazar ve siyasetçi, TBMM 24. Dönem İstanbul, 25. Dönem ve 26. Dönem Ankara milletvekili.

Senaristlik, yönetmenlik, sinema oyunculuğu, müzik yapımcılığı ve ulusal basında köşe yazarlığı yaptı. Emek, Demokrasi ve Özgürlük Bloku (BDP'nin desteklediği bağımsızlar) saflarında katıldığı 2011 genel seçimlerinde, İstanbul 2. bölgeden milletvekili seçildi. 2014 yerel seçimlerinde HDP'nin İstanbul Büyükşehir Belediyesi başkan adayı oldu, ancak kazanamadı. HDP saflarında katıldığı Haziran 2015 genel seçimlerinde ve Kasım 2015 genel seçimlerinde ise Ankara 1. bölgeden milletvekili seçildi.

İlk yılları

Sırrı Süreyya Önder, 1962 yılında Adıyaman ilinin merkez ilçesinde, asimile olmuş Türkmen olarak ifade ettiği bir ailede dünyaya gelmiştir. Berber ve arzuhalci olan babası 1960'lı yıllarda Türkiye İşçi Partisi'nin Adıyaman kurucusu ve il başkanı olmuştur. Sekiz yaşındayken babası sirozdan ölen Önder, annesi ve dört kardeşi ile dedesinin evine taşındı ve bu dönemde bir fotoğrafçıda çırak olarak çalışmaya başladı. Fotoğrafçılıktan aldığı ücretin ailesini geçindirmeye yetmemesi üzerine 16 yaşını bitirdikten sonra Sıtma Savaş ve Eradikasyon Teşkilatı'na mevsimlik işçi olarak girdi. Milliyetçi cephe hükumeti kurulunca bu işini kaybeden Önder, bir lastik tamirci dükkânı açtı.

Eğitim yılları ve siyasi yaşamı

1978 yılında Adıyaman Lisesi'nde lise öğrencisi iken Maraş Katliamı'nı protesto ettiği için tutuklanarak cezaevine giren Önder, tahliye olduktan sonra üniversite sınavında yaptığı ilk tercihi olan Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi'ni kazanarak Ankara'ya gitti. 12 Eylül Darbesi yapıldığında Ankara'daydı. İlk tutuklama furyasında hapse girdi. Uzunca bir yargılama sürecinin ardından 12 yıl hapse mahkum edildi. Afişlerle aranmaya başladığı zaman Ankara'nın Altındağ ilçesinde bir gecekonduda saklanan Önder, geçmiş yıllarda beraber işkence gördüğü bir arkadaşının, saklandığı yeri ihbar etmesi ile yakalanmış ve 105 gün DAL adı verilen bir yerde tutulmuştur. 105 günlük tutukluluk ardından mahkumiyeti sona ermiştir. Açlık grevi gibi protestolar ve eylemler nedeniyle infazlarının yakılması sonucu çeşitli cezaevlerinde yedi yıl hapis yattı.

Sinema

Önder, BKM Film tarafından çekilen, senaryosunu da kendisinin yazdığı Beynelmilel adlı filmde ilk yönetmenlik deneyimini yaşadı. Muharrem Gülmez'le birlikte yönettiği film, 2006 yılında çekildi ve 2007 Ocak ayında gösterime girdi. Filmde 12 Eylül 1980 sonrası sıkıyönetiminin doğuda yerel halk ve çalgıcı sınıfı (gevende) üzerine etkileri trajikomik bir şekilde anlatılır. 2012 yılında F Tipi Film'in yönetmenlerinden biri olmuştur.

Filmografi

2006 Beynelmilel

2006 Sis ve Gece

2008 O... Çocukları

2008 Kalpsiz Adam

2009 Ada: Zombilerin Düğünü

2009 Ejder Kapanı

2010 Mar

2012 Yeraltı

2012 F Tipi

2013 Düğün Dernek

2014 İtirazım Var